Điều Kiện Khắt Khe và Kỹ Thuật Trong Nghề Bứng Mai Cổ Thụ
Theo dõi các thợ bứng mai vàng cổ thụ, ta thấy công việc này đòi hỏi sự kỹ lưỡng và cẩn trọng. Mỗi bước trong quá trình bứng cây đều quan trọng, vì chỉ cần một sai sót nhỏ có thể gây mất cả gia tài phải bồi thường cho chủ.
Trong những ngày gần Tết Nguyên đán, tại Làng mai vàng Phước Định (xã Bình Hòa Phước, H.Long Hồ, Vĩnh Long), nơi có số lượng cây mai vàng cổ thụ lớn nhất miền Tây, mọi người có thể dễ dàng bắt gặp các đội thợ bứng cây. Mỗi đội thường gồm từ 5 đến 9 người, trang bị đầy đủ các dụng cụ làm vườn như xẻng, cưa, dao, kéo, dây... Người mua đến chọn những chậu mai vàng đẹp nhất việt nam và ưng ý đồng thời ngã giá, việc đưa cây về nhà là trách nhiệm của những người thợ bứng cây.
Làm hỏng cây trong quá trình bứng có thể khiến người thợ phải đền bù toàn bộ giá trị của cây, và đôi khi thậm chí còn phải bán nhà để đủ tiền đền bù. Một ví dụ là vào một ngày cuối tháng 1 năm 2021, khi chúng tôi có cơ hội đi theo chân một đội thợ nhận bứng và vận chuyển một cây mai vàng cổ thụ trị giá 120 triệu đồng. Ông Bùi Văn Dũng (49 tuổi, ngụ xã Thanh Đức, H.Long Hồ), một thương lái mua cây, cho biết cây mai này sẽ được mang ra chợ Tết ở TP.Vĩnh Long. Công việc bứng mai đòi hỏi sự cẩn trọng và kỹ lưỡng, vì mỗi công đoạn đều liên quan mật thiết với nhau. Một sơ suất nhỏ ở bất kỳ công đoạn nào cũng có thể dẫn đến hỏng cây ngay lập tức hoặc làm cây khó khăn trong việc phục hồi, thậm chí có thể gây chết cây do nứt bầu.
Sau khi bứng, cây mai được những người thợ bó táng cẩn thận để đảm bảo diện tích tối thiểu nhất.
Ông Dũng, một người thợ bứng cây, chia sẻ: “Nghề bứng cây này không dễ, một sơ suất nhỏ có thể khiến cây hư hại và đền bồi cũng không xong. Vì vậy, khi làm việc này, tôi luôn nhấn mạnh với đội ngũ của mình về sự cẩn thận. Đối với cây mai nụ, công việc lại càng khó khăn hơn, bởi phải xử lý bầu to hơn so với cây mai nuôi. Nếu bứng bầu không kỹ, có thể khiến rễ bị đứt và cây không thể nở hoa đều, gây ra tình trạng khó khăn khi trồng lại”.
Quá trình bứng cây mai bao gồm các bước quan trọng như: bó táng, đào gốc, bó gốc và di chuyển về “nhà mới”. Mỗi bước đều cần sự cẩn thận và kỹ lưỡng. Việc bó táng phải được thực hiện cẩn thận để tránh gãy cành hoặc nhánh cây. Việc bó bầu cũng cần phải được thực hiện cẩn thận, vì trong quá trình di chuyển, nếu bầu bị hỏng có thể làm cây hư hại.
Ông Dũng giải thích thêm: “Đầu tiên, chúng tôi sử dụng dây để bó táng cây, đảm bảo rằng cây không bị gãy trong quá trình di chuyển, và việc bó bầu cần được thực hiện một cách cẩn thận, vì cây thường phải chịu nhiều áp lực trong quá trình di chuyển”.
Sau khi bó táng và bó gốc, cây mai cổ thụ tiếp tục được bảo vệ bằng cách quấn băng keo và hai lớp lưới để đảm bảo sự ổn định và an toàn. Điều này được thực hiện cẩn thận để tránh gây tổn thương cho cây trong quá trình vận chuyển.
Trong công đoạn này, một vật không thể thiếu là cây chêm, một đoạn gỗ nhỏ dài khoảng 20 cm được mài nhọn hai đầu để giúp việc luồn dây “át rô” dễ dàng hơn.
Phần rễ nổi của cây được phủ lớp thảm để tránh việc di chuyển gây trầy rễ mai. Sau khi được bó táng và bó gốc hoàn chỉnh, cây mai được chuyển lên xe kéo bằng tó 3 chân và ròng rọc động.
Anh Trần Minh Vũ (28 tuổi), một nhân công bứng cây, chia sẻ: “Để làm nghề này, phải cẩn thận, nếu bứng hư cây thì phải đền cho chủ”.
Tương tự, anh Nguyễn Trung Thành (24 tuổi) nói: “Nghề này đòi hỏi phải có sức khỏe và phối hợp nhịp nhàng theo người ‘chỉ huy’, vì cây to và rất nặng, không phối hợp sẽ không di chuyển được”.
Sau khi gốc cây được quấn chặt bằng hai lớp lưới, nó được bó đáy một hàng dây dù và dây ni lông theo hình “át rô”. Quá trình thắt “át rô” giúp bầu đất chặt hơn và được bó hoàn chỉnh.
Ông Dũng cũng cho biết rằng tiền công "bứng" mai phụ thuộc vào kích thước của cây, từ 500.000 đến 700.000 đồng cho mỗi người thợ. Tiền chi phí cho xe cẩu và di chuyển sẽ được tính riêng. “Với những cây mai nằm trong khu vực đường đan, tiền công bứng sẽ tăng lên do việc di chuyển ra đường lớn rất khó khăn và có nguy cơ hư hại cây. Còn nếu cây nằm sẵn ngoài đường lớn, việc bứng sẽ đơn giản hơn và giảm được chi phí nhiều”, ông Dũng thêm.
Sau khi được bó, cây mai được di chuyển lên khỏi đất bằng tó 3 chân và ròng rọc động.
Một chủ vườn mai tại Làng mai vàng Phước Thịnh chia sẻ rằng ông từng chứng kiến những cây mai to, chi dài, và chi phí để bứng và di chuyển cây ra đến nơi có phương tiện chở có thể lên đến 50 triệu đồng. Hoặc nếu cây đã được bứng và bó bầu sẵn, chỉ cần đưa cây ra đến đường lớn, tiền công cũng đã là 10 triệu đồng. Mặc dù chi phí cao, nhưng nếu xảy ra hư hỏng, gãy, hay mất nhánh, những thợ bứng mai cổ thụ phải bồi thường cho chủ mai.
Cây mai "khủng" được đưa lên xe kéo để kéo ra đường lớn. Mặc dù nghề bứng mai vàng đòi hỏi nhiều công sức, nhưng những lao động chân tay này có thêm một khoản thu nhập kha khá để trang trải chi phí cho gia đình trong dịp Tết Nguyên đán.
Bắt đầu từ đam mê và tình yêu sâu đậm dành cho cây mai, những thợ bứng mai vàng cổ thụ không ngừng đặt bản thân vào công việc để đảm bảo sự an toàn và thành công cho quá trình di chuyển cây. Công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận từng bước để tránh những tổn thất không mong muốn. Mỗi cây mai cổ thụ, trong số các loại mai vàng có mấy loại phong phú của Việt Nam, với tuổi đời hàng chục năm, đều là một tài sản quý giá và nguồn kiêu hãnh vô giá của chủ nhân. Vì vậy, việc bảo vệ, chăm sóc và vận chuyển chúng được xem là ưu tiên hàng đầu.
Theo dõi các thợ bứng mai vàng cổ thụ, ta thấy công việc này đòi hỏi sự kỹ lưỡng và cẩn trọng. Mỗi bước trong quá trình bứng cây đều quan trọng, vì chỉ cần một sai sót nhỏ có thể gây mất cả gia tài phải bồi thường cho chủ.
Trong những ngày gần Tết Nguyên đán, tại Làng mai vàng Phước Định (xã Bình Hòa Phước, H.Long Hồ, Vĩnh Long), nơi có số lượng cây mai vàng cổ thụ lớn nhất miền Tây, mọi người có thể dễ dàng bắt gặp các đội thợ bứng cây. Mỗi đội thường gồm từ 5 đến 9 người, trang bị đầy đủ các dụng cụ làm vườn như xẻng, cưa, dao, kéo, dây... Người mua đến chọn những chậu mai vàng đẹp nhất việt nam và ưng ý đồng thời ngã giá, việc đưa cây về nhà là trách nhiệm của những người thợ bứng cây.
Làm hỏng cây trong quá trình bứng có thể khiến người thợ phải đền bù toàn bộ giá trị của cây, và đôi khi thậm chí còn phải bán nhà để đủ tiền đền bù. Một ví dụ là vào một ngày cuối tháng 1 năm 2021, khi chúng tôi có cơ hội đi theo chân một đội thợ nhận bứng và vận chuyển một cây mai vàng cổ thụ trị giá 120 triệu đồng. Ông Bùi Văn Dũng (49 tuổi, ngụ xã Thanh Đức, H.Long Hồ), một thương lái mua cây, cho biết cây mai này sẽ được mang ra chợ Tết ở TP.Vĩnh Long. Công việc bứng mai đòi hỏi sự cẩn trọng và kỹ lưỡng, vì mỗi công đoạn đều liên quan mật thiết với nhau. Một sơ suất nhỏ ở bất kỳ công đoạn nào cũng có thể dẫn đến hỏng cây ngay lập tức hoặc làm cây khó khăn trong việc phục hồi, thậm chí có thể gây chết cây do nứt bầu.
Sau khi bứng, cây mai được những người thợ bó táng cẩn thận để đảm bảo diện tích tối thiểu nhất.
Ông Dũng, một người thợ bứng cây, chia sẻ: “Nghề bứng cây này không dễ, một sơ suất nhỏ có thể khiến cây hư hại và đền bồi cũng không xong. Vì vậy, khi làm việc này, tôi luôn nhấn mạnh với đội ngũ của mình về sự cẩn thận. Đối với cây mai nụ, công việc lại càng khó khăn hơn, bởi phải xử lý bầu to hơn so với cây mai nuôi. Nếu bứng bầu không kỹ, có thể khiến rễ bị đứt và cây không thể nở hoa đều, gây ra tình trạng khó khăn khi trồng lại”.
Quá trình bứng cây mai bao gồm các bước quan trọng như: bó táng, đào gốc, bó gốc và di chuyển về “nhà mới”. Mỗi bước đều cần sự cẩn thận và kỹ lưỡng. Việc bó táng phải được thực hiện cẩn thận để tránh gãy cành hoặc nhánh cây. Việc bó bầu cũng cần phải được thực hiện cẩn thận, vì trong quá trình di chuyển, nếu bầu bị hỏng có thể làm cây hư hại.
Ông Dũng giải thích thêm: “Đầu tiên, chúng tôi sử dụng dây để bó táng cây, đảm bảo rằng cây không bị gãy trong quá trình di chuyển, và việc bó bầu cần được thực hiện một cách cẩn thận, vì cây thường phải chịu nhiều áp lực trong quá trình di chuyển”.
Sau khi bó táng và bó gốc, cây mai cổ thụ tiếp tục được bảo vệ bằng cách quấn băng keo và hai lớp lưới để đảm bảo sự ổn định và an toàn. Điều này được thực hiện cẩn thận để tránh gây tổn thương cho cây trong quá trình vận chuyển.
Trong công đoạn này, một vật không thể thiếu là cây chêm, một đoạn gỗ nhỏ dài khoảng 20 cm được mài nhọn hai đầu để giúp việc luồn dây “át rô” dễ dàng hơn.
Phần rễ nổi của cây được phủ lớp thảm để tránh việc di chuyển gây trầy rễ mai. Sau khi được bó táng và bó gốc hoàn chỉnh, cây mai được chuyển lên xe kéo bằng tó 3 chân và ròng rọc động.
Anh Trần Minh Vũ (28 tuổi), một nhân công bứng cây, chia sẻ: “Để làm nghề này, phải cẩn thận, nếu bứng hư cây thì phải đền cho chủ”.
Tương tự, anh Nguyễn Trung Thành (24 tuổi) nói: “Nghề này đòi hỏi phải có sức khỏe và phối hợp nhịp nhàng theo người ‘chỉ huy’, vì cây to và rất nặng, không phối hợp sẽ không di chuyển được”.
Sau khi gốc cây được quấn chặt bằng hai lớp lưới, nó được bó đáy một hàng dây dù và dây ni lông theo hình “át rô”. Quá trình thắt “át rô” giúp bầu đất chặt hơn và được bó hoàn chỉnh.
Ông Dũng cũng cho biết rằng tiền công "bứng" mai phụ thuộc vào kích thước của cây, từ 500.000 đến 700.000 đồng cho mỗi người thợ. Tiền chi phí cho xe cẩu và di chuyển sẽ được tính riêng. “Với những cây mai nằm trong khu vực đường đan, tiền công bứng sẽ tăng lên do việc di chuyển ra đường lớn rất khó khăn và có nguy cơ hư hại cây. Còn nếu cây nằm sẵn ngoài đường lớn, việc bứng sẽ đơn giản hơn và giảm được chi phí nhiều”, ông Dũng thêm.
Sau khi được bó, cây mai được di chuyển lên khỏi đất bằng tó 3 chân và ròng rọc động.
Một chủ vườn mai tại Làng mai vàng Phước Thịnh chia sẻ rằng ông từng chứng kiến những cây mai to, chi dài, và chi phí để bứng và di chuyển cây ra đến nơi có phương tiện chở có thể lên đến 50 triệu đồng. Hoặc nếu cây đã được bứng và bó bầu sẵn, chỉ cần đưa cây ra đến đường lớn, tiền công cũng đã là 10 triệu đồng. Mặc dù chi phí cao, nhưng nếu xảy ra hư hỏng, gãy, hay mất nhánh, những thợ bứng mai cổ thụ phải bồi thường cho chủ mai.
Cây mai "khủng" được đưa lên xe kéo để kéo ra đường lớn. Mặc dù nghề bứng mai vàng đòi hỏi nhiều công sức, nhưng những lao động chân tay này có thêm một khoản thu nhập kha khá để trang trải chi phí cho gia đình trong dịp Tết Nguyên đán.
Bắt đầu từ đam mê và tình yêu sâu đậm dành cho cây mai, những thợ bứng mai vàng cổ thụ không ngừng đặt bản thân vào công việc để đảm bảo sự an toàn và thành công cho quá trình di chuyển cây. Công việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ, cẩn thận từng bước để tránh những tổn thất không mong muốn. Mỗi cây mai cổ thụ, trong số các loại mai vàng có mấy loại phong phú của Việt Nam, với tuổi đời hàng chục năm, đều là một tài sản quý giá và nguồn kiêu hãnh vô giá của chủ nhân. Vì vậy, việc bảo vệ, chăm sóc và vận chuyển chúng được xem là ưu tiên hàng đầu.
